Bình đẳng, độ lượng trong giao tiếp
Trong quá trình giao tiếp, khi gặp các tình huống tranh cãi, nhất định phải độ lượng, đặc biệt khi có đông người, không nên quá tính toán mà làm hỏng bầu không khí cuộc trò chuyện.
Carnegie đã từng nói: “Cách tốt nhất để tránh phải tranh cãi với người khác là không tranh cãi”. Tổng thống Mỹ Lincoln đã từng cảnh cáo một sĩ quan trẻ - người đang có tranh cãi gay gắt với các đồng nghiệp: “Những người có lí tưởng, có trách nhiệm, có mục đích sống không bao giờ lãng phí thời gian cho những tranh chấp cá nhân. Khi có bất đồng ý kiến với người khác, cậu nên nhượng bộ. Nếu như thực sự là cậu đúng thì không nên để mất lí trí, phải biết kiềm chế bản thân. Không nên để mình bị tổn thương vì những điều không đáng”.
Có những lúc, giữa người với người không thể tránh khỏi xảy ra tranh cãi. Cuộc tranh cãi có thể xảy ra giữa vợ - chồng, giữa bạn bè, giữa lãnh đạo và cấp dưới… khiến mọi người đều cảm thấy không vui, có lúc thậm chí còn gây ra hậu quả nghiêm trọng. Vì thế, nên bao dung, độ lượng để giải quyết thỏa đáng mọi mâu thuẫn.
Giữa đời nhà Thanh, có một câu chuyện mang tên “Ngõ sáu thước”. Khi đó, cả tướng quân Trương Anh và một người họ Diệp đều là những người sống cùng thành, nhà hai người ở cạnh nhau, cả hai nhà đều muốn sửa nhà nhưng giữa họ đã xảy ra tranh cãi do tranh chấp đất đai. Trương lão phu nhân đã viết cho Trương Anh một bức thư với mong muốn ông sẽ ra mặt can thiệp việc này. Sau khi đọc xong bức thư, Trương Anh đã ngay lập tức hồi âm với nội dung khuyên can người nhà mình hãy nhượng bộ, nhường nhà hàng xóm ba thước đất. Đọc thư con trai gửi về, Trương lão phu nhân đã hiểu ra và chủ động xây lui bức tường vào ba thước. Nhà họ Diệp thấy vậy rất cảm kích, cũng lập tức lùi bức tường lại ba thước. Chính vì vậy, giữa nhà họ Diệp và họ Trương đã hình thành một con ngõ nhỏ rộng sáu thước mà sau này có tên là “Ngõ sáu thước”.
Mặc dù câu chuyện này không có liên quan nhiều tới hình thức giao tiếp bằng lời nói, nhưng nó cũng cùng mang một ý nghĩa. Trong cuộc sống, chúng ta rất hay gặp phải những người không hiểu lí lẽ, trong một số tình huống, một câu nói không thỏa đáng có thể gây tranh cãi, có thể khiến việc bé xé ra to, làm ảnh hưởng tới mối quan hệ với những người xung quanh. Phải suy nghĩ cho thật kĩ, nếu tranh chấp để đạt được điều gì đó thì nó sẽ không có ý nghĩa, phải biết nhường nhịn, nhượng bộ đúng lúc để có được những điều tốt đẹp.
Trong giao tiếp, nhất định phải đối xử công bằng với mọi người, cho dù bạn có tài giỏi thế nào, có nhiều thành tựu ra sao, bạn cũng không nên khoa trương về điều đó, bởi làm như vậy sẽ thể hiện sự thiếu lễ độ, không có ai muốn nói chuyện với một người chỉ biết khoe khoang, và như vậy bạn sẽ không có được kết quả mong muốn.
Khổng Tử nói: “Cao thì có thể thấp đi một chút, đầy thì có thể vơi đi một chút, giàu thì có thể nghèo đi một chút, cao quý thì thấp hèn đi một chút, thông minh thì khờ khạo đi một chút, dũng cảm thì hèn nhát đi một chút…”. Câu nói này muốn khuyên mọi người nên biết tự điều chỉnh mình. Ngay cả trong các tình huống giao tiếp cũng vậy, khi bạn tỏ ra tôn trọng người khác, bản thân bạn cũng sẽ được tôn trọng, các
cuộc trò chuyện đương nhiên sẽ thuận lợi và mang lại kết quả tốt đẹp.
●Giao tiếp thành công bắt đầu từ lắng nghe
Mọi người đều muốn học được cách nói chuyện, tự bồi dưỡng tài ăn nói bằng nhiều cách khác nhau với hi vọng có thể giao tiếp thành công. Thế nhưng, chúng ta lại quên mất một điều quan trọng, đó chính là sự lắng nghe. Thực tế, lắng nghe chính là cách giao tiếp hiệu quả nhất, là điều không thể thiếu khi trò chuyện với mọi người.
Một chuyên gia rất có kinh nghiệm trong lĩnh vực giao tiếp đã có ý kiến rằng: “Điểm mấu chốt của giao tiếp không nằm ở chỗ nói nhiều hay ít mà là học được cách nói ít”.
Nghe nhiều nói ít, là một người biết lắng nghe, sẵn sàng lắng nghe, tiếp nhận ý kiến và suy nghĩ của người khác, đó mới thực sự là điều quan trọng.
Lắng nghe là bước đầu tiên để đạt được thành công. Cựu thủ tướng Anh, Winston Churchill từng nói: “Đứng lên nói cần dũng khí, ngồi xuống và lắng nghe cũng cần dũng khí”.
Trên thực tế, có rất ít người trẻ tuổi biết cách lắng nghe. Một người biết lắng nghe người khác có thể kịp thời đưa ra những góp ý, khiến người nói tìm được sự đồng cảm và mở lòng với người nghe.
Một lần, Canergie tham dự bữa tiệc của nhà xuất bản Glebe. Tại buổi tiệc, ông đã gặp một chuyên gia thực vật học nổi tiếng. Canergie trước đây rất ít khi giao tiếp với người này, ông nói với chuyên gia là mình có một khu vườn nhỏ. Chuyên gia thực vật đã hướng dẫn ông cách giải quyết một số vấn đề và giảng giải cho ông về các loại cây, vườn hoa và một số phát hiện trong lĩnh vực khoa học thực vật.
Ở bữa tiệc, Canergie và chuyên gia thực vật học đã nói chuyện suốt nhiều giờ liền.
Khi buổi tiệc kết thúc, sau khi tạm biệt các vị khách khác, trước đại diện nhà xuất bản, chuyên gia thực vật học đã khen ông Canergie là người nói chuyện thú vị nhất. Người Hi Lạp có câu: “Thượng đế cho chúng ta một cái lưỡi, nhưng lại cho chúng ta hai cái tai là để chúng ta nghe nhiều hơn nói”. Ý nghĩa của câu nói này muốn khuyên mọi người biết lắng nghe nhiều hơn thay vì nói nhiều hơn.
Vậy làm thế nào để lắng nghe người khác? Làm thế nào để nghe được tiếng lòng của người khác? Điều này rất quan trọng với những người trẻ tuổi. Một khi bạn học được cách lắng nghe người khác, bạn sẽ cảm thấy việc nghe người khác nói rất dễ dàng, cũng rất có ý nghĩa. Khi bạn nghe nhiều, bạn sẽ càng hiểu đối phương và có thể giúp đỡ họ, cũng như tự mang lại niềm vui cho bản thân mình.
Vậy làm thế nào để học được cách lắng nghe người khác nói?
Đầu tiên, phải có hứng thú với những điều người đối diện nói ra. Bạn phải cố gắng hiểu người đó, khích lệ và giúp đỡ họ giải quyết vấn đề hoặc tìm ra cách để giải quyết vấn đề. Điểm đặc biệt chú ý là thái độ của bạn nhất định phải chân thành.
Tiếp đó phải biết cách kiềm chế cảm xúc của chính mình. Nếu như quá xúc động, bạn sẽ làm ảnh hưởng tới người đối diện và hiệu quả của việc lắng nghe, thậm chí làm ảnh hưởng tới cả cuộc giao tiếp.
Sau nữa, phải tập trung tinh thần. Không nhìn ngó chỗ khác, không làm những hành động vô nghĩa. Những hành động nhỏ vô nghĩa sẽ khiến đối phương mất thiện cảm và mất hứng tiếp tục cuộc trò chuyện, bạn sẽ không nhận được những thông tin có ích. Nếu không kịp thời đưa ra phản ứng, hiệu quả của cuộc giao tiếp sẽ tự nhiên mất đi. Cuối cùng, phải thể hiện là mình rất chú ý và thấu hiểu. Không nên tỏ vẻ không hiểu gì, càng không nên tỏ ra nhàm chán, không thích chủ đề mà người đối diện đang nói đến. Một người giỏi giao tiếp khi trò chuyện sẽ biết đặt câu hỏi để người đối diện phải tư duy, thể hiện thái độ tích cực bằng cách gật đầu, chợp mắt, chăm chú lắng nghe… Như vậy mới có thể làm cho cuộc trò chuyện diễn ra thuận lợi và đạt hiệu quả tốt.
Một người thành công nhất định phải học cách lắng nghe. Cho dù là đối với bạn bè, cấp trên hay cấp dưới, đều phải lắng nghe bằng cả tấm lòng. Đương nhiên, khi giao tiếp, bạn phải tránh những điều làm ảnh hưởng tới khả năng lắng nghe của mình:
Sức khỏe không tốt, âm thanh xung quanh quá ồn ào, vướng bận nhiều chuyện lo nghĩ, đã biết đáp án của câu hỏi, cảm thấy phiền phức với người và sự việc, chỉ nghĩ cho bản thân mình, lắng nghe có chọn lọc.
Đây là những điều sẽ gây ảnh hưởng tới sự lắng nghe của bạn trong cuộc giao tiếp, vì vậy khi nói chuyện với người khác, nhất định phải có môi trường tốt và có tâm trạng tốt, thì sự lắng nghe mới đem lại hiệu quả, mới có thể khiến cuộc trò chuyện có ý nghĩa. Bạn sẽ có thể biết người khác muốn làm gì và nên làm như thế nào.
●Kĩ năng trò chuyện khi lắng nghe
Đối với những người trẻ tuổi mới bước chân vào xã hội, trong quá trình lắng nghe người khác nói, nên biết cách thêm lời của mình vào để khiến đối phương có hứng thú, điều này giúp mang lại hiệu quả tốt nhất cho cuộc giao tiếp. Góp lời chủ yếu là để người đối diện tiếp tục trò chuyên, bày tỏ ý kiến. Do các tình huống giao tiếp không giống nhau, nên cũng phải sử dụng các cách góp lời khác nhau.
Khi trò chuyện, nếu tâm trạng của người đối diện không tốt, hoặc người đó quá xúc động, không khống chế được cảm xúc khi kể về sự việc nào đó. Lúc này, bạn cần lựa chọn cách thức góp lời phù hợp để giải tỏa cho đối phương, ví dụ như “Bạn đã rất tức giận đúng không?” , “Hôm nay tâm trạng của bạn có vẻ không được tốt” , “Bạn rất buồn phải không?”...
Khi nghe những câu nói như vậy, người đối diện có thể sẽ được giải tỏa tâm lí. Khi đối phương nói hết, họ sẽ cảm thấy nhẹ nhàng hơn và sẽ dễ dàng tiếp tục kể về vấn đề rắc rối của mình. Khi người đối diện do lo lắng về việc bạn không hứng thú với vấn đề nào đó mà tỏ ra ấp úng, do dự, bạn có thể nói ra những điều giúp họ giải tỏa sự lo lắng đó, ví dụ:
“Chị có thể nói chi tiết với tôi chuyện đó đã xảy ra thế nào không? Tôi vẫn chưa hiểu hết” , “Tiếp tục nói đi, tôi vẫn chưa hiểu…” , “ Tôi thấy rất hào hứng với chuyện này”… Hãy để đối phương biết bạn muốn nghe tiếp, họ sẽ cởi mở bày tỏ tấm lòng mình.
Nếu trong khi trò chuyện, người đối diện muốn biết bạn có hiểu điều họ đang nói không, bạn có thể dùng vài câu nói đơn giản để tổng hợp lại những nội dung người đó vừa nói, ví dụ: “Ý của anh là…” , “Chị cảm thấy sự việc này…” , “Bạn muốn nói với tôi rằng…” Hãy để đối phương biết bạn hiểu họ, như vậy họ mới có thể tiếp tục nói.
Việc tổng hợp lại suy nghĩ của người đối diện sẽ có thể kịp thời khiến họ biết được mức độ hiểu của bạn về vấn đề họ đang nói. Điều này không chỉ khiến người đó cảm nhận được sự chân thành của bạn, mà họ còn có thể điều chỉnh ngay nếu cảm thấy người nghe hiểu sai. Tất cả những kĩ năng góp lời khi nói chuyện vừa đề cập trên đây đều có một điểm chung, đó là chúng đều mang sắc thái tình cảm trung tính, nó không thể hiện bất kì một sự phê phán nào về nội dung mà người nói đưa ra, cũng không đánh giá về tình cảm của người đó. Hãy nhớ, không bao giờ áp đặt quan điểm cá nhân của bạn lên người khác, đó là điều rất quan trọng. Nếu bạn vượt qua giới hạn này, cuộc trò chuyện sẽ mất đi ý nghĩa.
Kĩ năng giúp người ngại giao tiếp mở lời trò chuyện
Trong cuộc sống và trong công việc, có một số người không thích nói chuyện, trong một số trường hợp bắt buộc phải nói, họ cũng không chịu nói gì cả, nhưng người như vậy được gọi là người ngại giao tiếp.
Ở công sở hoặc ở một số nơi khác, khi những người khác đều đang trò chuyện sôi nổi, thì những người ngại giao tiếp chỉ ngồi một góc lắng nghe hoặc suy nghĩ vấn đề riêng của họ. Có thể nói, để những người này mở lời trò chuyện trước đông người còn khó hơn việc khiến cho cây kim loại nở hoa.
Trong giao tiếp, nếu gặp những người như vậy, mọi người thường cảm thấy rất tẻ nhạt. Vậy phải làm thế nào để những người ngại giao tiếp mở lời trò chuyện? Bằng thực nghiệm, các chuyên gia đã tổng kết và đưa ra những phương pháp hữu ích.
Cách thứ nhất là sử dụng những lời khen chân thành, đặt câu hỏi đúng thời điểm
Thực tế, trong cuộc sống, ai cũng thích được nghe người khác khen ngợi; kể cả những người nhút nhát, rụt rè cũng hi vọng mình được khen. Nếu muốn những người ngại giao tiếp mở lời trò chuyện thì phải khiến họ có niềm tin, để họ biết rằng những điều họ làm được rất có giá trị, mọi người đều rất ngưỡng mộ thành quả của họ. Bạn có thể dùng một câu hỏi nhỏ có liên quan tới chuyên môn hoặc kiến thức nào đó để bắt đầu cuộc trò chuyện, chỉ cần người đó trả lời câu hỏi này, bạn hãy yêu cầu họ hãy tiếp tục trình bày rõ quan điểm của mình, chắc chắn người đó sẽ vui vẻ mở lời trò chuyện.
Cách thứ hai là đặt câu hỏi có/không
Chúng ta cũng thường hay gặp những người ít nói, họ hay dùng các từ như có, không, ừ, à... khi trả lời câu hỏi. Khi gặp những người như vậy, bạn đừng mất kiên nhẫn, hãy sử dụng chính đặc điểm kiệm lời, không thích nói chuyện của họ. Sau khi xác định rõ bản thân muốn có được đáp án như thế nào, hãy nêu những câu hỏi mà câu trả lời sẽ là có hoặc không, hoặc hỏi những câu ngắn gọn thể hiện bạn muốn biết đáp án. Việc hỏi như vậy không chỉ khiến đối phương mở lời, mà còn có thể trực tiếp giúp bạn đạt được hiệu quả mong muốn.
Cách thứ ba là tranh luận
Muốn cá cắn câu thì bạn phải dùng mồi câu tốt. Khi giao tiếp, hãy sử dụng những câu hỏi và đề tài dễ dàng cho việc bắt đầu một cuộc tranh luận để giúp những người ngại giao tiếp cảm thấy tự tin hơn. Bạn có thể nêu những suy nghĩ trái ngược nhau về cùng một vấn đề, hoặc yêu cầu đối phương đặt câu hỏi; khi họ cho rằng có cơ hội để thể hiện quan điểm đúng của mình, họ sẽ tự động mở lời.
Cách thứ tư là tích cực động viên
Nếu bạn muốn những người ngại giao tiếp tiếp tục cuộc trò chuyện, bạn cần cho họ biết rằng những điều họ nói hoặc những câu hỏi của họ rất có giá trị, ngoài ra còn phải dùng ánh mắt thán phục, gật đầu nhẹ hoặc mỉm cười để truyền đạt suy nghĩ của bạn. Khi đối phương nhận được tín hiệu này, họ sẽ sẵn sàng tiếp tục cuộc trò chuyện.
Cách thứ năm là tránh gián đoạn nửa chừng
Nếu một người ngại giao tiếp đã mở lời trò chuyện, lúc này, bạn hãy lắng nghe bằng trái tim mình. Ngoài những câu nói giúp đối phương tiếp tục mở lòng, không nên nói thêm bất cứ điều gì cả. Nếu bạn thêm vào những điều không nên nói sẽ khiến họ có lí do để ngừng cuộc trò chuyện. Kể cả bạn có điều quan trọng cần nói, hãy chờ cho đối phương nói hết.
Tóm lại, để một người ngại giao tiếp mở lời trò chuyện là một việc rất khó, yêu cầu bạn phải nắm vững và sử dụng thành thạo các kĩ năng. Đương nhiên, còn có rất nhiều cách khác, nhưng điều này yêu cầu bạn không ngừng học tập, tích lũy kinh nghiệm trong cuộc sống và trong công việc để nâng cao khả năng giao tiếp của bản thân.
Đăng nhập để bình luận